Canh bạc chính trị: Ông Trump ra tối hậu thư buộc Hamas phải lựa chọn
Kế hoạch Gaza mới và tuyên bố của ông Trump
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết xung đột Gaza đang tiến gần chấm dứt. Sau cuộc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 29/9, ông tuyên bố Israel đã đồng ý kế hoạch 20 điểm của Mỹ.
Kế hoạch này được gọi là “tối hậu thư” gửi tới Hamas. Trong đó, Hamas buộc phải thả toàn bộ con tin trong 72 giờ kể từ khi Israel công khai chấp thuận đề xuất. Ngày 30/9, ông Trump khẳng định Hamas chỉ còn “3–4 ngày” để phản hồi.
Cảnh báo từ Mỹ và Israel
Ông Trump cảnh báo: nếu Hamas từ chối hoặc phá hoại thỏa thuận, Mỹ sẽ ủng hộ Israel “xóa sổ mối đe dọa từ Hamas”. Ông Netanyahu cũng tuyên bố Israel sẽ tự mình hành động nếu kế hoạch thất bại.
Ý nghĩa ngoại giao và tham vọng Trung Đông
Nếu thành công, kế hoạch sẽ là thắng lợi ngoại giao lớn cho ông Trump. Nó có thể mở đường cho việc mở rộng Hiệp định Abraham, giúp Israel bình thường hóa quan hệ với UAE và Bahrain.
Nội dung chính của kế hoạch 20 điểm
Theo kế hoạch, ông Trump sẽ giữ vai trò chủ tịch “Hội đồng Hòa bình” giám sát Gaza hậu xung đột. Israel sẽ rút dần lực lượng nhưng duy trì vùng đệm an ninh. Hamas buộc phải giải giáp và từ bỏ quyền lực.
Một lực lượng gìn giữ hòa bình do các nước Arab lãnh đạo sẽ được thành lập. Viện trợ sẽ chuyển trực tiếp tới người dân Gaza.
Ủng hộ từ các nước Arab
Kế hoạch đã nhận được sự ủng hộ từ Arab Saudi, Jordan, UAE, Indonesia, Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập. Các nước cam kết hợp tác để chấm dứt xung đột và thúc đẩy đàm phán hướng tới Nhà nước Palestine.
Israel cũng đóng vai trò định hình kế hoạch. Tài liệu cuối cùng chỉ ghi nhận “nguyện vọng tự quyết của người Palestine” thay vì đề cập rõ “giải pháp hai nhà nước”.
Những rào cản lớn
Hamas nhiều khả năng sẽ bác bỏ vì yêu cầu giải giáp và mất quyền kiểm soát Gaza. Một số chính trị gia cực hữu Israel cũng phản đối ngừng chiến sự. Họ kêu gọi chiếm đóng Gaza hoặc xây dựng khu định cư mới.
Ngoài ra, các nước Arab khó đưa quân nếu Israel vẫn tấn công Hamas. Israel cũng sẽ không rút quân trước khi toàn bộ con tin được trả tự do.
Thách thức ngoại giao của ông Trump
Giới quan sát nhận định kế hoạch này là canh bạc lớn. Thành công đòi hỏi Mỹ phải duy trì sức ép và ngăn chặn đàm phán kéo dài. Ông Trump hiện đặt mình vào vai trò “người giám sát chủ chốt”.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo mọi điều khoản đều cần thương lượng phức tạp. Một số cho rằng kế hoạch khó thành hiện thực nếu Hamas và phe cực hữu Israel không thay đổi lập trường.
Hải Thục
Môi Trường Đầu Tư
