Họa sĩ Trần Tiến – Người ghi dấu lịch sử qua từng mẫu tiền Việt Nam
Họa sĩ Trần Tiến (83 tuổi) là một trong những người hiếm hoi của ngành thiết kế mẫu tiền Việt Nam, với hơn 30 năm cống hiến trong vai trò Trưởng phòng Thiết kế mẫu tiền thuộc Cục Phát hành và Kho quỹ – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Cuộc đời ông gắn liền với sự chuyển mình của đồng tiền Việt Nam qua nhiều giai đoạn lịch sử, từ những mẫu tiền Tài chính thời kỳ đầu độc lập cho đến bộ tiền polymer hiện đại, được đánh giá cao về công nghệ bảo mật. Trong không gian nhỏ của căn phòng khách chưa đầy 15m², những mẫu tiền do ông thiết kế được trưng bày trang trọng như một cuốn sử thi bằng hình ảnh, ghi lại chặng đường phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Hành trình phát triển của đồng tiền Việt qua 6 bộ tiền lịch sử
Bộ tiền Tài chính (1946 – 1951)
Bộ tiền đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được phát hành khi đất nước còn chưa có Ngân hàng Nhà nước. Bộ tiền này phản ánh giai đoạn gian khó nhưng cũng đầy tự hào của dân tộc.
Bộ tiền 1951 – 1958
Được in ấn tại nước ngoài với chất lượng chế bản và vật liệu tốt hơn, bộ tiền này đánh dấu bước tiến đầu tiên về công nghệ in tiền, chuẩn bị cho các giai đoạn phát triển tiếp theo.
Bộ tiền 1959 – 1978
Sau chiến thắng Điện Biên Phủ và công cuộc khôi phục kinh tế miền Bắc, bộ tiền này được thiết kế hoàn toàn bởi họa sĩ Việt Nam, kết hợp công nghệ in ấn tiên tiến của nước bạn. Đây là một trong những bộ tiền đẹp nhất về thẩm mỹ và kỹ thuật.
Bộ tiền Thống nhất 1978 – 1985
Được phát hành sau khi đất nước thống nhất, bộ tiền này đánh dấu cột mốc quan trọng khi đồng tiền giải phóng được thay thế, thống nhất tiền tệ trên toàn quốc.
Bộ tiền 1985 và thời kỳ lạm phát phi mã
Năm 1985, bộ tiền mới ra đời nhưng nhanh chóng bị ảnh hưởng nặng nề bởi lạm phát, dẫn đến việc phát hành hàng loạt loại tiền mới và ngân phiếu thanh toán. Đây là giai đoạn thử thách lớn đối với ngành phát hành tiền.
Bộ tiền polymer (2003 – nay)
Được xem là bước đột phá về công nghệ in tiền, bộ tiền polymer giúp đồng tiền Việt Nam trở nên bền đẹp, tiết kiệm chi phí và tăng cường khả năng chống làm giả. Họa sĩ Trần Tiến đã đóng góp lớn trong việc thiết kế các đồng mệnh giá cao, như 200.000 đồng, 50.000 đồng và 500.000 đồng với nhiều yếu tố bảo mật phức tạp, chống sao chụp và làm giả.
Người giữ kỷ lục thiết kế nhiều mẫu tiền nhất Việt Nam
Gia nhập ngành thiết kế tiền từ năm 1975, sau khi tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật, họa sĩ Trần Tiến phải học lại từ đầu vì thiết kế tiền là lĩnh vực hoàn toàn khác biệt với hội họa truyền thống. Trong gần 30 năm công tác, ông đã tham gia thiết kế hơn 40 mẫu tiền, mỗi mẫu đều chứa đựng tâm huyết và sự sáng tạo nhằm nâng tầm giá trị đồng tiền Việt.
Theo ông, việc thiết kế tiền không chỉ yêu cầu kỹ thuật cao mà còn đòi hỏi tầm nhìn bảo mật như một chuyên gia phòng chống tội phạm. Ông và các đồng nghiệp phải tính toán để đồng tiền phù hợp với hệ thống ATM quốc tế, tích hợp nhiều công nghệ hiện đại như hiệu ứng cửa sổ màu, mực đổi màu, và các chi tiết ẩn chỉ xuất hiện dưới ánh sáng đặc biệt.
Đồng tiền Việt Nam: Tinh hoa văn hóa và công nghệ bảo mật hiện đại
Tiền Việt Nam ngày nay không chỉ là phương tiện thanh toán mà còn là biểu tượng văn hóa, phản ánh lịch sử và bản sắc dân tộc. Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn là hình ảnh xuyên suốt trên tất cả các mệnh giá, như một lời nhắc nhở về cội nguồn dân tộc. Bộ tiền polymer hiện nay được đánh giá đạt chuẩn quốc tế, trở thành niềm tự hào về công nghệ in tiền của Việt Nam.
Với sự đóng góp không mệt mỏi của các thế hệ họa sĩ, đứng đầu là những người như Trần Tiến, đồng tiền Việt Nam đã vượt qua nhiều thách thức, trở thành minh chứng sống động cho lịch sử và sự phát triển của đất nước.
Võ Tường
Môi trường đầu tư
